Jak założyć ogród Back to Eden: 8. Częste pytania (i odpowiedzi)

Czy zrębki mogą być iglaste?

Tak, mogą. Iglaste, liściaste, z garbnikami i bez. Byleby nie były pomalowane. Tak przynajmniej twierdzi Paul Gautschi, a on jest specem od Back to Eden. Z mojego doświadczenia – moje zasadolubne buraczki z poprzednich wpisów zasiałem właśnie w iglastych zrębkach, które rzekomo zakwaszają glebę. Buraczkom bynajmniej to nie przeszkadzało.

Czy zrębki iglaste mogą zakwasić glebę?

Mogą, ale tylko jak je przekopiesz i wymieszasz z ziemią (a tak nie robimy – przypomina nam o tym Marmol z filmu). Ściółka rozkłada się powoli, iglasta bardzo powoli, bo jest żywiczna, i pomału, pomalutku dochodzi do gleby. Dla roślin będzie to raczej nieodczuwalne. Jeśli pomimo to boisz się zakwaszenia, to możesz też postawić na kwasolubne rośliny – ziemniaki, brokuły, pomidory, truskawki, maliny i oczywiście królowa borówka.

Czy można położyć agrowłókninę zamiast papieru?

Lepiej nie. Agrowłóknina, podobnie jak folia, jest sztuczna, wiec będzie się bardzo długo rozkładać. Do tego raczej nie chcesz jej zjadać na surowo, więc w warzywach też lepiej jej konsumować. Osłona papierowa ma wykonać swoje zadanie, czyli stłumić chwasty, a potem zniknąć i pozwolić dżdżownicom swobodnie się poruszać z góry na dół. Wiem, ze w Ameryce niektórzy tak robią, ale nie jest to zgodne z ekologicznymi założeniami Back to Eden i na dłuższą metę przeszkadza.

Mam trochę zaniedbanego ogródka i zrębki. Co mogę zrobić?

Wszystko dość szczegółowo opisałem tutaj. Musisz samemu ocenić, czy lepiej inwestować w podłoże, papier i działać według scenariusza klasycznego, czy budować na dotychczasowej glebie wg. scenariusza 3.

Czy wykładać siatkę od kreta?

Kret ma swoje zalety w ogrodzie, zjada na przykład pędraki, ale nie każdy lubi potykać się o kopce. Poprzedni właściciel naszego terenu wyłożył jeden ogród taką siatką i kretowi najwyraźniej to nie przeszkadza. Jak budujesz ogrodzenie, to możesz rozważyć wkopanie porządnej siatki na głębokość ok. 60 cm. Niektóre koty i psy polują na krety, jeśli takie masz, to bardziej humanitarne będzie jednak skorzystanie z pułapki typu instant kill (sprawdzałem typ bawarski – działa). Krety są chronione częściowo, ale tylko poza ogrodem, więc nie jest zakazane ich łapanie w pułapki. Co ciekawe zgodnie z prawem nie można ich wprowadzać do środowiska naturalnego, więc złapanie kreta w żywołapkę (nawet jeśli Ci się to uda, ja poległem) i wywiezienie do lasu 

Jak poradzić sobie z nornicami?

Siatka w mojej opinii nie działa, pułapki są uciążliwe w obsłudze, ale działają. Jeśli próbowałbym walczyć z nornicami u siebie, to wprowadziłbym do ekosystemu drapieżniki – kota i sowy (poprzez np. powieszenie budki lęgowej dla płomykówki lub pójdźki). U oprócz naszego kota jest jeszcze kilka w sąsiedztwie, w nocy słychać puszczyki i nornice właściwie nie występują. 

Czy trociny i wióry to zrębki?

Nie, zrębki to poszatkowane gałęzie, najlepsze są świeże i z liśćmi. Trociny i wióry dobrze jest wykorzystać jako węglowy dodatek do kompostu – dodawać z zieloną trawą czy odpadkami kuchennymi.

Gdzie najlepiej szukać materiałów?

Osobiście najbardziej lubię lokalne ogłoszenia w internecie. Warto też rozglądać się po okolicy, pytać sąsiadów.

Jak duże powinny być zrębki?

Powinny być różnych rozmiarów. raczej nie większe niż 5 cm.

Czy zrębki mogą być stare?

Mogą być świeże, stare, suche, przekompostowane – nie ma większego znaczenia. Bardzo suche zrębki warto podlać, ot i wszystko. Byleby nie były malowane albo lakierowane 🙂

Mam zacienione miejsce w ogrodzie. Coś mi tam wyrośnie?

Spokojnie, są rośliny które lubią cień. Z ziół: mięta, kolendra (można jeść też liście), rzeżucha, estragon, szałwia, lubczyk, czosnek, koperek. Z warzyw: jarmuż, sałata, szpinak, naciowy seler i pietruszka, rukola, rzodkiewka, ziemniaki. Z krzewów to borówka, poziomki, porzeczki i ewentualnie truskawki. Paul twierdzi, że najlepsze pomidory rosną mu w cieniu pod drzewami, a z kolei w pełnym słońcu uprawia wasabi, które normalnie występuje tylko w stojącej wodzie i pełnym cieniu. Ogród Back to Eden potrafi zaskakiwać, daj mu szansę 🙂

Czy metodę Back to Eden można zastosować do roślin ozdobnych?

Można do zastosować do każdej rośliny. W ogrodzie Back to Eden zresztą nawet warzywa są ozdobne 🙂

Mam mało kompostu. Jak go najlepiej wykorzystać?

Mam dwie sugestie: wykorzystaj go jako nawóz (warstwa wierzchnia, 1 cm na ściółce) lub do podsypania w miejscu, gdzie będziesz siać (czyli w rowkach). To prawdopodobnie Twój najcenniejszy zasób ogrodniczy , nie zmarnuj go!

W moim ogrodzie pojawiły się chwasty. Co robić?

Zachować spokój, nie dzwonić na straż pożarną ani na policję. Przyczyn może być kilka – za cienka warstwa ściółki, obecność nasion chwastów w kompoście albo podłożu lub przebicie się od spodu. Warto zidentyfikować co to za chwast i skąd się wziął. Nie martw się, nawet Paul Gautschi ma u siebie chwasty (przywiane od sąsiadów). Poza tym wiele „chwastów”, jak pokrzywa, są przyjaciółmi w ogrodzie, a niektóre z nich można jeść (więcej niż jeden raz).

Nie mam własnej działki, czy mogę coś zrobić?

Tak, oczywiście. Każdy obywatel może nabyć prawo do Rodzinnego Ogródka Działkowego. Przeciętna działka to 300 mkw, czyli więcej niż klasyczny przydomowy ogródek. Na takim areale można wyżywić rodzinę przez cały rok, a jeszcze zostanie dla sąsiadów i psa. Możesz też wydzierżawić ziemię albo poprosić kogoś bliskiego o możliwość założenia u niego ogrodu – tak zrobili bohaterowie filmu, rodzina McOmberów.

Czy trzeba na to mieć dużo czasu?

Nie, nie trzeba. Początkowo trzeba trochę pomyśleć, pokombinować, ocenić potrzeby, zasoby i ograniczenia. Potem inwestujesz czas i energię, załatwiasz jakieś 80% całego projektu zakładając ogród, a potem w ramach pozostałych 20% po prostu doglądasz. Moje robocze szacunki są takie, że założenie 1 mkw ogrodu zajmuje 15 minut pracy jednej osoby. 

Jak często muszę doglądać ogródka?

Raz w tygodniu w zupełności wystarczy. Spokojnie możesz też pojechać na dłuższe wakacje. W ogrodzie Back to Eden pracuje przede wszystkim natura.

Odpowiedziałeś na moje pytanie, ale nadal mam wątpliwości jak postąpić. Co teraz?

Rozumiem Cię – też tak miałem. W jednym ogródku panoszył się powój, zastanawiałem się czy go usunąć, czy zostawić – nie było pewnego rozwiązania. Każdy ma trochę inną sytuację, inne materiały, wiec nie ma jednego najlepszego scenariusza. Pozostaje powtórzyć radę Paula z filmu – te sprawy warto konsultować z Wszechwiedzącym i Wszechpotężnym Ogrodnikiem, czyli Bogiem. On, jak każdy dumny twórca, dobrze zna swoje dzieło i chętnie o nim opowiada. Zadaj pytanie i daj Mu trochę czasu. Słuchaj, czytaj Biblię i obserwuj naturę. Odpowie na pewno.

3 komentarze do wpisu „Jak założyć ogród Back to Eden: 8. Częste pytania (i odpowiedzi)”

  1. Bedę zakład ogród w formie grządek podniesionych. Wyłożę całość w pierwszym roku według schematu, co w kolejnym roku ( po zbiorach )? Jak przygotować grządkę na kolejny sezon ? Dosypać tylko zrębek ? W pewnym momencie w grządce będzie nadmiar. Czy tylko sam nawóz na samą górę ?

    Odpowiedz
    • Cieszę się, powodzenia!
      Po zbiorach co roku nawozimy (na jesieni rozkładamy nawóz na zrębkach), a co dwa-trzy lata uzupełniamy ściółkę (lepiej rzadziej, a grubszą warstwę.
      Co do nadmiaru – częściowo tak, ale materia się kompresuje, rozkłada, schodzi w dół i jest konsumowana przez florę i faunę, więc tego nadmiaru nie będzie dużo, ale może się „przelewać”, dlatego też jestem zwolennikiem zwykłych ogródków, bez podniesionych grządek.

      Odpowiedz
  2. Bardzo inspirujący film. Przywraca mi nadzieję na ogarnięcie ogródka, który jest spuścizną po mojej Mamie, kochającej rośliny i pracującej non stop.
    Na razie rozglądam się za zrębkami. Dziękuję za inspirację.

    Odpowiedz

Skomentuj Paweł Czuba Anuluj pisanie odpowiedzi